چیپست های مادربرد

چیپست چیست؟

چیپست مجموعه ای از تراشه ها یا مدارهایی میباشد که عملکردهای رابط و محیطی را برای پردازنده انجام میدهند. این مجموعه از تراشه‌ها معمولاً مدارهایی هستند که رابط‌هایی را برای حافظه، کارت‌های توسعه و تجهیزات جانبی آنبورد فراهم میکنند و به طور کلی نحوه ارتباط مادربرد با تجهیزات جانبی نصب‌شده را تعیین میکنند.

چیپست ها معمولاً توسط سازنده اصلی یک نام و شماره مدل داده میشوند. به عنوان مثال، B550 و X570 چیپست هایی هستند که از پردازنده های Advanced Micro Devices, Inc. (AMD) پشتیبانی میکنند و Z490 و H410 چیپست های مادربرد اینتل هستند. به طور معمول، سازنده و مدل به شما میگویند که چیپست خاص شما دارای مجموعه خاصی از ویژگی‌ها است (به عنوان مثال، نوع پردازنده و رم پشتیبانی‌شده، نوع و برند ویدیوی داخلی و غیره). نگران به خاطر سپردن نام‌های چیپست نباشید، میتوانید آنها را به صورت آنلاین جستجو کنید تا ویژگی‌های آن‌ها را درک کنید.

چیپست ها میتوانند از یک یا چند تراشه مدار مجتمع تشکیل شوند. به عنوان مثال، مادربردهای مبتنی بر اینتل معمولاً از دو تراشه استفاده میکنند. برای اینکه مطمئن شوید، باید مستندات سازنده را بررسی کنید، به خصوص به این دلیل که مکانیسم های خنک کننده اغلب تراشه های چیپست امروزی را پنهان میکنند و گاهی اوقات مانع از شناسایی بصری برند و مدل میشوند.

چیپست ها را میتوان به دو گروه کاربردی اصلی به نام های Northbridge و Southbridge تقسیم کرد. بیایید نگاهی کوتاه به این گروه ها و عملکردهایی که انجام میدهند بیندازیم.

AMD و Intel ویژگی های Northbridge و Southbridge را در اکثر CPU های خود ادغام کرده اند. بنابراین، CPU عملکرد Northbridge و Southbridge را برخلاف چیپ‌ست‌های جداگانه ارائه میکند.

پل شمالی- Northbridge:

زیرمجموعه Northbridge چیپست مادربرد مجموعه ای از مدارها یا تراشه هایی میباشد که یک عملکرد بسیار مهم را انجام میدهد: مدیریت ارتباطات محیطی با سرعت بالا.

پل شمالی در درجه اول مسئول ارتباطات با ویدئوی یکپارچه با استفاده از PCIe، به عنوان مثال، و ارتباطات پردازنده به حافظه میباشد. بنابراین، میتوان گفت که بسیاری از عملکرد واقعی یک رایانه شخصی به مشخصات مؤلفه Northbridge و قابلیت ارتباط آن با تجهیزات جانبی که کنترل میکند، متکی است.

وقتی از واژه Northbridge استفاده میکنیم، به زیرمجموعه ای کاربردی از چیپست مادربرد اشاره میکنیم. در واقع برندی از چیپست Northbridge وجود ندارد.

ارتباطات بین CPU و حافظه از طریق آنچه به عنوان گذرگاه جلویی (front side bus-FSB) شناخته می شود، انجام میشود، که برای مثال فقط مجموعه ای از مسیرهای سیگنال است که CPU و حافظه اصلی را به هم متصل می کند. سیگنال ساعتی که FSB را به حرکت در می آورد، برای هدایت ارتباطات توسط برخی دیگر از دستگاه ها، مانند اسلاتهای PCIe، استفاده میشود و آنها را به فناوریهای باس محلی تبدیل می کند. گذرگاه پشتی (Back side bus-BSB)، در صورت وجود، مجموعه ای از مسیرهای سیگنال بین CPU و حافظه کش خارجی است. BSB از همان سیگنال ساعتی استفاده می کند که FSB را هدایت می کند. اگر گذرگاه پشتی وجود نداشته باشد، حافظه پنهان روی گذرگاه سمت جلو با CPU و حافظه اصلی قرار میگیرد.

پل شمالی مستقیماً به پل جنوبی متصل است. این پل جنوبی را کنترل می کند و به مدیریت ارتباطات بین پل جنوبی و بقیه رایانه کمک میکند.

پل جنوبی- Southbridge:

زیرمجموعه Southbridge چیپست وظیفه پشتیبانی از تجهیزات جانبی کندتر پردازنده (USB، ATA سریال و موازی، پورتهای موازی، پورت های سریال و غیره)، مدیریت ارتباطات آنها با بقیه رایانه و منابع داده شده به آنها را بر عهده دارد. . این قطعات نیازی به هماهنگی با ساعت خارجی CPU ندارند و گلوگاهی را در عملکرد کلی سیستم نشان نمی دهند. هر مؤلفه ای که چنین محدودیتی را بر سیستم تحمیل کند باید در نهایت برای پیوست FSB توسعه یابد.

به عبارت دیگر، اگر جز CPU، حافظه و حافظه نهان یا اسلات PCIe را در نظر می گیرید، Southbridge مسئول آن است. امروزه اکثر مادربردها دارای پورت‌های USB، شبکه، و آنالوگ و دیجیتال صوتی برای مدیریت Southbridge هستند. Southbridge همچنین مسئول مدیریت ارتباطات با اتوبوس‌های توسعه آهسته‌تر مانند PCI و اتوبوس‌های قدیمی است.

شکل شماتیکی از چیپست مادربرد معمولی (هر دو Northbridge و Southbridge) و اجزایی که آنها با آنها ارتباط برقرار می کنند را نشان میدهد. توجه کنید که کدام مؤلفه ها با کدام بخش از چیپست ارتباط دارند.